EM Bokashi (Bokaşi) Kompost ile ilgili yazıda EM Bokashi Sıvısı içeriğinden ve bu sıvı ile nasıl kompost kurabileceğimizden bahsetmiştik. Bu yazıda, ev ortamında bu sıvıya yakın bir içeriği nasıl oluşturabileceğimizden bahsetmek istiyorum.
Ancak, ekleme yapmakta fayda var. Bu tarif deneme-yanılma yöntemiyle hazırlanmıştır. Dolayısıyla zamana ve hazırlık yapılan ortama göre farklı sonuçların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle önerim resmi temsilci(ler) aracılığıyla satılan EM sıvılarını tercih etmeniz yönünde. Çünkü, EM1 sıvısı için gerekli laboratuvar ortamını sağlayabilmek ciddi yatırım isteyen ürün. Evde kullanılan malzemelerdeki zirai ilaç kalıntıları, hazırlık yaptığınız ortamdaki organizma yağunluğu içeriği etkileyecektir. Dolayısıyla, hazırladığınız kompost sıvısındaki organizmaların türleri ve yoğunlukları bağışıklık sistemi düşmüş bitkilerinizin zarar görmesine neden olabilir. Piyasada EM sıvısı satan pek çok satış noktası mevcut, ancak satın alırken ilgili ürünün sahte ve taklit olmadığından emin olmalısınız.
Kompost Sıvısı Nasıl Hazırlanır?
1. Aşama: Pirinç ve Su
1 su bardağı pirinci 1-2 su bardağı klorsuz su ile karıştırıp iyice çalkalandıktan sonra bir kaç dakika kadar bekletiyoruz. Ardından pirinçleri süzerek suyu ayrı bir kaba alıyoruz. Pilav yapmak amacıyla ıslatılan pirinçten kalan suyu bu amaçla kullanabilirsiniz. Bu beyaz suyu bulunduğu kabın ağzını kapatmadan karanlık ve serin bir ortamda yaklaşık bir hafta bekletiyoruz. Zaman içerisinde gözlemleyeceğiniz üzere rengi sarıya dönen, dibinde tortu ve üzerinde oldukça kötü kokulu jelatinimsi bir katman oluşan bu suyu tülbentle süzülerek temiz bir kavanoza aktarıyoruz.
2. Aşama: Lactobacillus Serumu
Ayrı bir kaba aktarılan bu suyu 1’e 10 oranında (1 ölçek sıvıya, 10 ölçek süt) yağlı, UHT olmayan süt ile karıştırıp yaklaşık bir hafta boyunca yine karanlık ve serin bir ortamda kavanozun ağzını kapatmadan bekletiyoruz. Kavanozun içinde peynire benzeyen katı bir katman oluşmaya başlamışsa her şey yolunda gidiyor demektir. Yine bu aşamada, karışımı tülbent ile süzülerek temiz bir kavanoza aktarıp 1-2 çorba kaşığı koruyucu içermeyen pekmezle karıştırıyoruz. Sıvıdan arta kalan peynirimsi katı maddenin hayvanların sindirim sistemi için oldukça faydalı olduğunu da eklemeliyim. Ayrıca pekmezle karıştırdığımız bu sıvıyı buzdolabında yaklaşık 1-2 ay saklayabilir, 1’e 20 oranında sulandırılarak bahçede, bitkilerde ve atık su giderlerinde kullanılabilirsiniz.
Kompost Aşılayıcı Nasıl Hazırlanır?
Yukarıda yer alan 2 adımın sonunda elde ettiğimiz lactobacillus serum ile artık kompostumuz için gerekli olan aşılayıcıyı hazırlayabiliriz. Öncelikle ihtiyacımız olacak malzemelerden ve aşamalardan bahsedeyim.
Malzemeler:
Yararlı mikroorganizmalar
- Lactobacillus Serumu veya EM1
- Pirinç ya da tahıl kepeği
- Melas ya da Pekmez
- Sıcak su (klorsuz)
- Eğer kolaylıkla bulabiliyorsanız yoğurt suyu (ayran kültürü ile yapılmış ayran değil yoğurt beklediğinde dibinde biriken su).
- Malzemeleri koyup karıştıracağımız bir kap.
Malzemelerimiz de tamamsa artık aşılayıcımızı yapmaya başlayabiliriz.
Kabaca “1:1:50” oranında “15 ml EM1 veya Lactobacillus Serumu: 15 ml Melas veya Pekmez: 1 lt Su”yu 4-5 kg buğday kepeği ile karıştırmaya başlayabiliriz. Oranları biraz göz kararı biraz da eldeki malzemeye göre kendiniz ayarlayabilirsiniz. Kepeğin her tarafı nemlenecek şekilde karışımı iyice yedirin. Nemlendirilen malzeme elde sıkıldığında bir top şeklini almalı, ancak sıktığınızda su damlamamalıdır. Dilerseniz bu aşamada bir avuç deniz tuzu eklenerek mineral içeriği zenginleştirilebilir.
Her tarafı serum, su ve pekmez ile ıslatılan kepeği ağzı hava almayacak şekilde mümkünse koyu renk kavanozlara veya başka bir kaba içeride hava kalmayacak şekilde doldurup, karanlık ve serin bir ortamda iki hafta kadar bekletiyoruz.
Kavanozu açtığınızda ekşi, turşu kokusuna yakın bir koku ortayaya çıkıyorsa süreç oldukça başarılı geçmiş demektir. Ancak, kötü bir koku olumuş, aşılayıcı içerisinde koyu renkli mantar veya küf oluşmuşsa süreçte bir hata oluşmuş, büyük ihtimalle içerik hava almış demektir. Bu durumda aşılayıcı kullanmamız mümkün olmayacaktır.
Laktik asit bakterileriyle fermente olmuş kepeği boşaltıp kuruması için doğrudan güneş almayacak bir almayan geniş ve düz bir masaya sermelisiniz. Arada bir karıştırıp iyice kurumasını sağladığımız bu aşılayıcıyı hava almayacak şekilde torba ya da hava almayacak başka bir saklama kabına almalısınız. Böylelikle kompost için kullanacağınız maya artık hazır demektir.