SD kartlar, video kameralarından akıllı telefonlara, tabletlerden elektronik geliştirme kartlarına ve 3D yazıcılara kadar geniş bir teknoloji cihazları yelpazesinde temel bir bileşendir. Yüksek çözünürlüklü video kaydı, yüksek çözünürlüklü fotoğrafçılık ve güvenilir veri depolama gibi rolleri, sınıf, UHS derecelendirmesi ve dosya sistemi formatı gibi özelliklerini anlamayı, optimal performans ve uyumluluk için hayati kılar.
Bir önceki “Snapmaker 2.0 – USB Dosya Okuma Sorunu” başlıklı yazımda, 3d printer firmware güncelleme sorununun nasıl katmanlı bir sorunlar silsilesi haline geldiğine değinmeye çalışmıştım. Yazıda da bahsi geçtiği üzere, SD kart üzerindeki bilgilerin farkında olmamak karşılaştığım temel bir sorunun biçim ve derinlik değiştirmesine neden olmuştu. Bu yazı ile çözüm sürecinde edindiğim bilgileri kayıt altına almayı amaçlıyorum. En temel tanımlarla başlayalım.
Sınıf ve UHS Derecelendirmesi
SanDisk, Panasonic ve Toshiba, Ocak 2000’de kurulan SD Association tarafından belirlenen standartlar çerçevesinde hız sınıflarına göre gruplandırılarak ele alınır. Hız sınıfları hem SD hem de microSD kartlar için mutlak minimum sürdürülebilir yazma hızını ifade eder ve performanslarını yansıtan Class (Sınıf) ve UHS (Ultra Yüksek Hız) derecelendirmesine göre kategorize edilir.
Yanında ya da etrafında yuvarlak “C”, “U” veya “V” sembolü ile birlikte ifade edilen değerler kartın sunduğu hız tanımlarını ifade eder.
Popüler olan Class 10 UHS-I kartlar, minimum 10 MB/s yazma hızı sunar ve yüksek çözünürlüklü video kaydı ve yüksek çözünürlüklü fotoğrafçılık için uygundur.
| İlk Hız Sınıfı | Minimum Yazma Hızı |
|---|---|
| C2 | 2MB/s |
| C4 | 4MB/s |
| C6 | 6MB/s |
| C10 | 10MB/s |
C2 en yavaş hız sınıfı iken C10 endüstri standardıdır ve günümüzde üretilen çoğu cihaz için minimum hız sınıfı gereksinimidir.
UHS (Ultra Yüksek Hız – Ultra-High Speed) hız sınıfı kartlar üzerinde U harfi ile sembolize edilir ve iki değere sahiptir.
| UHS Hız Sınıfı | Minimum Yazma Hızı |
|---|---|
| U1 | 10MB/s |
| U3 | 30MB/s |
UHS günümüzde daha yaygın bir kullanıma sahiptir ve özellikle fotoğraf makineleri ve yüksek çözünürlük video kayıt cihazları tarafından (özellikle U3) kullanılmaktadır.
U1 ve U3 hafıza kartlarını standart hız sınıfındaki kartlardan daha iyi yapan temel unsur iki UHS veri yolu arayüzünden birini kullanmalarıdır.
| UHS Sınıfı | Kart Üzerindeki Sembol | Maksimum Aktarım Hızı | Uygun Olduğu Kullanım |
|---|---|---|---|
| UHS-I | I | 104 MB/s’ye kadar | Yüksek çözünürlüklü fotoğrafçılık, standart video kaydı |
| UHS-II | II | 312 MB/s’ye kadar | Sürekli yüksek çözünürlüklü video kaydı, hızlı seri çekim fotoğrafçılığı |
Hem U1 hem de U3 hafıza kartları UHS-I arayüzünü kullanabilir. Ancak, bu durum UHS-II için geçerli değildir.
Video Hız Sınıfı ise kartlarda V ile belirtilir. Birden fazla video akışı, yüksek çözünürlüklü videolar ve VR içerikleri gibi daha yüksek video okuma ve kayıt performansı gerektiren durumlar için tasarlanmıştır. Beş değere sahiptir.
| Video Hız Sınıfı | Minimum Yazma Hızı |
|---|---|
| V6 | 6MB/s |
| V10 | 10MB/s |
| V30 | 30MB/s |
| V60 | 60MB/s |
| V90 | 90MB/s |
Video Hız Sınıfı hem UHS-I hem de UHS-II veri yolu arayüzlerini kullanabilir. Ancak, burada bazı sınırlandırmalar vardır. Örneğin, UHS-II için V6 ile V-90 hız sınırları uygun iken, UHS-I için sadece V6 ile V-30 uygunluk gösterir.
Genel Kullanım
Doğru SD kartı seçmek, sınıfını, UHS derecelendirmesini ve dosya sistemi formatını anlamayı gerektirir. Bir kartı cihazınızın gereksinimleriyle uyumlu olarak seçerek, sorunsuz bir işletim ve güvenilir performans sağlayabilirsiniz.
Elektronik geliştirme kartları ve 3D yazıcılar gibi cihazlar genellikle, güvenilir ve hızlı veri işleme için Class 10 UHS-I gibi belirli SD kartları gerektirir. Sınıf ve UHS derecelendirmesi seçimi, cihaz uyumluluğunu ve performansını doğrudan etkiler.
Dosya Sistemi Formatı
Bir diğer konu ise kartların izin verdiği dosya formatlarıdır. Küçük kapasiteli kartlarda kullanılabilir minimum bellek ayırımı ile yüksek kapasiteli kartlar için sunulanlar farklılık gösterebilmektedir. Elbette bu durum cihazın kartı okuması ve veri yazması süreçlerini de belirlemektedir.
Bir SD kartın dosya sistemi formatı – FAT32, exFAT veya NTFS – uyumluluğunu ve güvenilirliğini önemli ölçüde etkiler. FAT32, 4 GB dosya boyutu sınırı ile geniş uyumluluk sunarken, exFAT daha büyük SDXC kartlarında (64 GB – 2 TB) kullanılır ve daha büyük dosyaları destekler.