Dünyanın bir çok ülkesinde yüzlerce yıl önce planlanmış ve kurulmuş arboretumlara rastlamak mümkün. Ülkemizdeki çalışmalar ise oldukça yetersiz ve yakın bir geçmişe sahip. İstanbul’da bir çok asırlık koru ve saray bahçesi bulunmasına ve bu alanlarda nadir türler yetişmiş olmasına rağmen herhangi bir bilimsel kriter gözetilmediği için arboretum olarak da nitelendirilememekteler. Bu anlamda, Türkiye’deki bilimsel çalışmalar yürütülen ilk arboretum, Atatürk Arboretumu‘dur.
Türkiye’nin ikinci arboretumu ise 1980’li yıllarda kurulmuş, bugün 7000’den fazla bitki türünü barındıran ve hızla gelişmeye devam eden, özel mülk niteliğindeki olan Karaca Arboretumu‘dur.
İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi‘nce planlanan, Kazancı Köyceğiz/Muğla Yunus Emre Arboretumu ise henüz kurulma aşamasında olan arboretumlardandır.
1994 yılında Isparta’da çalışmaları başlayan Kovada Çayı Arboretumu‘da Orman Genel Müdürlüğü’nce planlanmış, ardından 520 hektarlık alan 1999 yılında Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi’ne bırakılmıştır.
Atatürk Arboretumu
Konum: 41°10’33.0″N 28°58’49.1″E
Sarıyer’e bağlı, Bahçeköy Merkez’de, floristik (bitkisel) zenginliğiyle birçok yerli ve yabancı botanikçinin ilgisini çekmiş bulunan Belgrad Ormanı‘nın güneydoğusunda, 296 hektarlık alana kurulmuş olan Atatürk Arboretumu 1.500’ü aşkın bitki türüne ev sahipliği yapmakta. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyeleri ile öğrencileri olmak üzere Orman Bakanlığı bünyesindeki ilgili kuruluşlar ile orman mühendisleri, peyzaj mimarlarının, diğer fakülteler ile araştırma kurumlarının, yerli ve yabancı bilim adamlarının, doğa severlerin yapacakları incelemelere, bilimsel araştırmalara her yönü ile açık bir canlı laboratuvar olarak hizmet veren arboretum sınırları içinde Osmanlı İmparatorluğu döneminde yapılan Kirazlıbent ile 1916 yılında Neşet Hoca (aynı zamanda Neşet Suyu’nun isim sahibi) tarafından kurulan Türkiye’nin ilk fidanlığınıda barındırıyor.
Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hayrettin Kayacık’ın 1949 yılında Orman Genel Müdürlüğü’ne Bahçeköy’de bir arboretum kurma önerisinin uygun karşılanmasıyla, Orman Fakültesi ve Bahçeköy Orman İşletme Müdürlüğü’nün ortaklaşa çalışması sonucu Büyükdere-Bahçeköy-Kemerburgaz asfaltı kenarında kurulan Atatürk Arboretumu yeryüzündeki diğer arboretum ve botanik bahçeleriyle tohum/fidan değişimi ve bilgi paylaşımı da gerçekleştirmekte. Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü’nün Bahçeköy Orman İsletme Müdürlüğü tarafından işletilen arboretum, bir danışma kurulu tarafından idare ediliyor. 1982 yılına kadar alt yapı ve dikim çalışmalarının sürdüğü dönemin Atatürk’ün 100. doğum yılı kutlamalarına denk gelmesi nedeniyle Atatürk Arboretumu olarak isimlendirilen ve 12.07.1982 tarihinde de Orman Bakanlığının en küçük idari birimi olan İşletme Şefliği statüsü kazanan arboretum Türkiye’deki sayılı ağaç ve odunsu bitki müzelerinden biri ve en büyüğü.
Karaca Arboretumu
Konum: 40°37’57.5″N 29°13’26.2″E
Yalova sınırları içerisinde, 1980 yılında TEMA Vakfı kurucusu Hayrettin Karaca tarafından kurulan Karaca Arboretumu Türkiye’nin ilk özel arboretumu olarak bilinmektedir. Yaklaşık 14 hektarlık bir alan üzerine kurulmuş olan arboretum, günümüzde 7000’den fazla farklı bitki türü, alt türü, varyetesi ve kültür formunu barındırmaktadır. Yalova Termal Karayolu üzerinde Samanlı Köyü içerisinde bulunan arboretum alanında kaya bahçeleri, bitki, iris, gül bahçeleri, minyatür bitkiler ve Türkiye doğumlu bonzai bitkileri yer almaktadır.